Author :
Abstract
Tarihin başlangıcından beri kadın erkek ile beraber, bazen eşit derecede, bazen haksızlığa uğrayıp zulüm görerek ve bazen kutsal görülüp el üstünde tutularak yaşamını sürdürmüştür. Kadının statüsü coğrafyaya, yaşanılan zamana ve kültüre göre toplumdan topluma değişkenlik göstermiştir. İşte tarihin bozkır devirlerinde, toplumda önemli bir unsur olarak yer alan kadının, toplumdaki algılanışını ve sahip oldukları hakları ortaya koymayı amaçlayan bu makalede, yaklaşık bin beş yüz yıllık dönemde, Avrupa’dan Çin’e kadar olan bölgede yaşamış olan, İskit ( Saka ), Sarmat, Büyük Hun ve Avrupa Hun Devletleri ile Göktürk Devleti dönemleri incelenmiştir. Eski bozkır kadınının devlet yönetiminde ve sosyal hayatta sahip olduğu haklar, bozkır toplumundaki kadın algısı, bozkır kadınının icra ettiği görevler ve sahip olduğu statü kaynakların aktardığı bilgiler doğrultusunda bir araya getirilip sunulmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Since the dawn of time, women have coexisted with men sometimes equally, sometimes opressed and cruelly treated and sometimes seen as divine and on a silver platter. The status of women has changed in different societies based on geography, time and culture. In this article whose aim is to put forth the public perception and rights of women, who were an important element of the society, in stepic era, the Scyth ( Saka ), the Sarmat, the Great Hun and European Huns and the Göktürk states and governments, who lived in an area from China up to Europe through an approximate timespan of one thousand five hundred years, have been examined. The rights possessed by the old stepic women in administration and social life, the perception of women in stepic society, the tasks carried out by stepic women and their status have, through the information provided by the resources, been gathered and attempted to be presented.
Keywords
- AHMETBEYOĞLU, Ali, Avrupa Hun İmparatorluğu, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2001.
- AHMETBEYOĞLU, Ali, Avrupa Hun İmparatorluğu, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2001. AHMETBEYOĞLU, Ali, Sorularla Eski Türk Tarihi, Yeditepe, İstanbul, 2014.
- ARSAL, Sadri Maksudi, Türk Tarihi ve Hukuk, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2014.AVCI, Mustafa, Türk Hukuk Tarihi Dersleri, Mimoza Yayınları, Konya, 2012. AYDIN, M. Akif, Türk Hukuk Tarihi, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2012.
- BAYKARA, Tuncer, Türk Kültür Tarihine Bakışlar, AKM, Ankara, 2001.
- CİN, Halil – Gül Akyılmaz, Türk Hukuk Tarihi, Sayram Yayınları, Konya, 2013.
- DURMUŞ, İlhami, İskitler, Akçağ, Ankara, 2012.
- DURMUŞ, İlhami, İskitler ( Sakalar ), Genelkurmay, Ankara, 2008.
- DURMUŞ, İlhami, “İskit İmparatorluğu’nun Yıkılış Nedenleri’’, Akademik Bakış, Cilt 1, Sayı 2, Ankara, 2008, s. 199-214.
- DURMUŞ, İlhami, Sarmatlar, Akçağ, Ankara, 2012.
- DURMUŞ, İlhami, “ Sarmatlar “, Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s.972-991.
- DURMUŞ, İlhami, Türk Tarihinin Öncüleri; Bilge Kağan, Alp Er Tonga, Tomris, Mo-tun, Attila, Akçağ, Ankara, 2013.
- FENDOĞLU, Hasan Tahsin, Türk Hukuk Tarihi, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2000.
- GALİP, Reşit- Yusuf Akçura, Mehmet Tevfik vd., Türk Tarihinin Anahatları, TTK, Ankara, 2014.
- GOLDEN, Peter B., Türk Halkları Tarihine Giriş, ( Çev. Osman Karatay), Ötüken Yayınları, İstanbul, 2014. GROUSSET, Rene, Stepler İmparatorluğu, ( Çev. Halil İnalcık ), TTK, Ankara, 2011.
- GÜLENSOY, Tuncer, Barbar Türkler, Akçağ Yayınları, Ankara, 2011.
- GUMİLEV, L.N., Eski Türkler, ( Çev. Ahsen Batur ), Selenge Yayınları, İstanbul,2013.GUMİLEV, L.N., Hunlar, ( Çev. Ahsen Batur ), Selenge Yayınları, İstanbul, 2013.GÜLTEPE, Necati, Türk Kadın Tarihine Giriş, Ötüken Yayınları, Ankara, 2013.
- İncelenmesi’’, Türklerde İnsani Değerler ve İnsan Hakları, cilt 1, TKHV, İstanbul, 1992, s.201-221. HERODOTOS, Tarih,( Çev. Mümtekim Ökmen), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2012.
- İNAN, Abdülkadir, Makaleler ve İncelemeler I - II, TTK, Ankara, 1998.
- İNAN, Afet, Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri, MEB, İstanbul, 1975.
- İYİGÜN, Nami Cem, Türklerin, Etnik Kültürel ve Tarihi Kökleri, Papillon Yayınları, İstanbul. İZGİ, Özkan, Orta Asya Türk Tarihi Araştırmaları, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2014.
- KAFESOĞLU, İbrahim, Türk Milli Kültürü, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2007.
- KOCA, Salim, Türk Kültürünün Temelleri II, Kültür Yayınları, Ankara, 2010.
- LIU MAİ-TSAI, Çin Kaynaklarına Göre Doğu Türkleri, ( Çev. Ersel Kayaoğlu-Deniz Banoğlu), Selenge Yayınları, İstanbul, 2011.
- LİGETİ, Lajos, Bilinmeyen İç Asya, (Çev. Sadrettin Karatay), TDK Yayınları, Ankara, 1986.
- OĞUZ, Yunus, Eski Türkler Üzerine Araştırmalar ve Gumilev’in Eleştirisi, İleri Yayınları, İstanbul, 2012. ONAT, Ayşe- Sema Orsoy-Konuralp Ercilasun, Han Hanedanlığı Tarihi, TTK, Ankara, 2004.
- ORKUN, Hüseyin Namık, Eski Türk Yazıtları, TDK Yayınları, Ankara, 2011.
- ÖGEL, Bahaeddin, Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi I, Kültür Bakanlığı, Ankara, 1981. ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi I, TTK, Ankara, 2014.
- P’YANKOV, Igor Vasilyeviç, ‘’ Sakalar ‘’, Türkler, Yeni Türkiye, Ankara, 2002, s.922-939.RASONYİ, Lazslo, Tarihte Türklük, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara,1988. ROUX, Jean-Paul, Türklerin Tarihi, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2013.
- ROUX, Jean – Paul, ‘’ Ortaçağ Türk Kadını’’, Erdem, cilt 5, sayı 13, s.169 – 199. SINOR, Denis, Erken İç Asya Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2002.
- TALASLIOĞLU, Mesut- Ekrem Uykucu-Hüseyin Salman, Türk Tarihi I, Latin Matbaası, İstanbul, Tarihsiz. TAŞAĞIL, Ahmet, Göktürkler I-II-II, TTK, Ankara, 2014.
- TAŞAĞIL, Ahmet, ‘’ Göktürkler’de İnsani Değerler ve İnsan Hakları’’, Türklerde İnsani Değerler ve İnsan Hakları, Cilt 1, TKHV, İstanbul,1992, s. 93-117.
- TURAN, Osman, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2014.
- TÜRKELİ, Cevat, “Hunlarda İnsani Değerler ve Hukuk’’, Türklerde İnsani Değerler ve İnsan Hakları, c.1, TKHV, İstanbul, 1992, s.71-93.
- ÜÇOK, Coşkun- Ahmet Mumcu- Gülnihal Bozkurt, Türk Hukuk Tarihi, Turhan Kitabevi, Ankara, 2011.
